Hoe maakt u een nieuwe woonwijk die past bij het dorp, bij de mensen en bij de toekomst? Bij ruimtelijke ontwikkeling van deze schaal komen veel belangen samen: bewoners, gemeente, natuurorganisaties en ondernemers hebben allemaal een stem. De uitdaging is om niet alleen een kloppend plan te maken, maar een wijk waar mensen zich in herkennen en thuis voelen.

Bij ontwikkeling van Cronenburgh Fase 4 in Loenen aan de Vecht hebben we participatie bij de woningbouw niet als losse stap gezien, maar als de basis voor het hele proces. Vanaf de eerste schets tot de definitieve plannen hebben omwonenden en belanghebbenden mee kunnen denken. Via klankbordgroepen, excursies, werksessies en een projectwebsite hebben we samen gezocht naar een wijk die logisch aansluit op Loenen en haar toekomst.

Het resultaat? Een plan dat niet van bovenaf is opgelegd, maar stap voor stap is gevormd met de omgeving. Dit traject laat zien hoe participatie niet alleen zorgt voor draagvlak, maar ook leidt tot een beter en realistischer plan.

Lees verder hoe we dit hebben aangepakt en welke inzichten we meenemen naar toekomstige projecten.

Een nieuwe wijk die past bij Loenen aan de Vecht

Loenen aan de Vecht is een dorp met een sterk eigen karakter. De historische dorpskern, het omliggende landschap en de hechte gemeenschap maken het tot een unieke plek. De uitbreiding met Cronenburgh Fase 4 moest niet alleen ruimte bieden aan nieuwe woningen, maar ook passen bij het dorp zoals het nu is.

Vanaf het begin was duidelijk dat de ontwikkeling zorgvuldig en met oog voor de omgeving moest gebeuren. Bewoners en belanghebbenden brachten belangrijke aandachtspunten in:

• Hoe sluit de wijk aan op de bestaande bebouwing?
• Wat betekent dit voor verkeersveiligheid en infrastructuur?
• Welke lessen kunnen we leren uit de eerdere ontwikkeling van Cronenburgh?
• Hoe zorgen we voor voldoende groen, water en leefkwaliteit?
• Wat gebeurt er met de volkstuinen van Eigen Teelt?

Dit waren geen simpele vragen. Ze raakten de essentie van hoe het dorp in de toekomst functioneert en voelt. Daarom kozen we voor een participatieproces waarin de omgeving niet alleen mocht reageren, , maar echt ideeën kon aanleveren voor het ontwerp.

Maar hoe zorgt u ervoor dat zoveel verschillende belangen samenkomen in één gedragen plan?

Stap 1: De klankbordgroep als ruggengraat

Een goed participatietraject bimwoningbouwbegint met een stevige basis. Daarom richtten we een klankbordgroep op waarin omwonenden, de gemeente, natuurorganisaties en ondernemers samenkwamen. Tijdens de eerste participatieavond bespraken we:

• De wensen en zorgen vanuit de omgeving. Welke thema’s spelen een rol? Wat moet absoluut behouden blijven?
• De uitgangspunten voor het stedenbouwkundig ontwerp. Hoe zorgen we voor een logische overgang tussen het dorp en de nieuwe wijk?
• De randvoorwaarden voor groen, water en infrastructuur. Waar moet extra aandacht voor zijn?

Klankgroep Cronenburgh Fase 4.

Wat leerden we?

• Verkeer en ontsluiting was een belangrijk thema. Bewoners maakten zich zorgen over extra drukte in omliggende straten. Daarom hebben we verschillende scenario’s uitgewerkt en samen onderzocht welke routes het meest logisch en veilig waren.
• Om deze keuzes inzichtelijk te maken, hebben we gewerkt met kaartmateriaal en schetsen, waarop bewoners hun voorkeuren konden aangeven.

“Het voelde niet als een standaard-inspraakavond,” aldus een bewoner. “We konden echt meedenken over de opzet van de wijk.”

Stap 2: Leren van andere projecten – excursies en inspiratie

Soms zie je pas echt wat werkt als je er doorheen loopt. Daarom organiseerden we een excursie naar vergelijkbare woonwijken in Maarssen en Muiden, samen met bewoners en belanghebbenden. Wat maakt een woonwijk prettig, veilig en goed ingepast in het landschap? Door in gesprek te gaan met bewoners van deze wijken, kregen we concrete inzichten die we direct konden vertalen naar Cronenburgh Fase 4.

Waarom deze aanpak?

• Een concrete ervaring helpt bij het maken van keuzes.
• We zagen hoe erfafscheidingen, verkeersroutes en groeninrichting in de praktijk werken.
• Bewoners kregen de kans om vragen te stellen aan bewoners van die wijken.

Excursie met de Klankgroep Cronenburgh Fase 4 en advsieurs van Kubiek.

Wat leerden we?

• De overgang tussen de bebouwing en het landschap moest zachter en natuurlijker worden vormgegeven.
• Er was veel aandacht voor verkeersveiligheid en parkeergelegenheid in soortgelijke projecten.
• Groene structuren en waterpartijen zorgen niet alleen voor een prettige leefomgeving, maar helpen ook tegen hitte en wateroverlast.

Tijdens participatieavond II bespraken we de lessen uit de excursie. Hieruit kwam onder andere naar voren dat bewoners meer autoluwe straten wilden en meer wandel- en fietspaden, zodat de wijk uitnodigt om te bewegen. Dit is later verwerkt in de verkeersstructuur van Cronenburgh Fase 4.

“Je ziet pas echt hoe een wijk voelt als je er doorheen loopt,” aldus een deelnemer. “Dit hielp ons om te bepalen wat wel en niet past in Loenen aan de Vecht.”

Stap 3: Werksessies en interactieve planvorming

Met de kennis uit de excursie en de input van de klankbordgroep organiseerden we schetssessies, waarin belanghebbenden zelf alternatieven konden aandragen en bespreken.

Wat gebeurde er in deze sessies?

• Verschillende scenario’s voor de wijkindeling werden uitgewerkt. We legden meerdere opties voor, waarbij we speelden met dichtheid, oriëntatie en bebouwingstypen.
• Bewoners gaven input over de verkaveling, groenstructuren en verkeersstromen. Waar moeten straten autoluw zijn? Waar is ruimte voor speelplekken en ontmoetingsruimtes?
• De drie deelgebieden werden gevormd:
  1. Dorp – Compacte bebouwing die aansluit bij het bestaande dorp.
  2. Klooster – Een hofachtige structuur met woningen rond een binnenplaats.
  3. Boerenlint – Woningen in landelijke stijl, passend bij de dorpsrand.

Ontwerpen van de drie sfeergebieden: dorp – klooster – boerenlint.

Op Participatieavond III legden we verschillende schetsontwerpen voor. Bewoners reageerden enthousiast, maar brachten ook belangrijke aandachtspunten in:

• Meer parkeerplekken en grotere groenzones. De oorspronkelijke opzet bleek te krap, dus is de openbare ruimte aangepast om meer groen en parkeergelegenheid te creëren.
• Meer focus op de verbinding met het bestaande dorp. Dit leidde tot extra doorsteken voor voetgangers en fietsers, zodat de wijk echt een verlengstuk werd van Loenen aan de Vecht.
• Aanpassingen aan de erfgrenzen en perceelindeling. Door de kavels iets anders te positioneren, ontstond een logischer en ruimtelijker geheel.

Participatieavond III met de Klankgroep Cronenburgh Fase 4 en advsieurs van Kubiek

Om de keuzes visueel te maken, werkten we met maquettes, kaarten en digitale 3D-modellen. Dit gaf een realistisch beeld van de toekomstige wijk, waardoor discussies direct concreter werden.

“Het was fijn dat we direct met de ontwikkelaar en gemeente om tafel zaten,” zegt een bewoner. “Zo kregen we niet alleen uitleg, maar konden we ook echt invloed uitoefenen.”

Stap 4: Van participatie naar blijvende betrokkenheid

Participatie stopt niet na de laatste bewonersavond. Hoe zorg je ervoor dat betrokkenen ook na de fysieke bijeenkomsten toegang houden tot informatie en ontwikkelingen?

Om deze reden ontwikkelden we een projectwebsite, die op Participatieavond IV officieel werd gelanceerd. Dit platform werd dé centrale plek waar bewoners en belanghebbenden alle informatie konden terugvinden en vragen konden stellen.

Participatieavond IV markeerde het moment waarop alle input van eerdere sessies was verwerkt in een conceptplan. Dit werd gepresenteerd aan bewoners en belanghebbenden met behulp van 3D-visualisaties en plattegronden.

Participatieavond IV met de onthulling van de projectwebsite

In combinatie met de lancering van de website konden bewoners het plan niet alleen die avond bekijken, maar ook thuis rustig teruglezen. Dit zorgde voor meer duidelijkheid én meer betrokkenheid, omdat men op eigen tempo kon reflecteren en reageren.

“De website maakt het proces een stuk overzichtelijker,” zei een bewoner. “Je kunt alles rustig nalezen en terugkijken wanneer het jou uitkomt.”

Het resultaat: een gedragen en toekomstbestendig plan

Dankzij deze participatieaanpak ligt er nu een plan dat:

• Aansluit op het dorp en de wensen van bewoners.
• Duurzaam is, met aandacht voor groen en water.
• Een veilige en leefbare woonomgeving biedt.

Cronenburgh Fase 4 laat zien dat participatie méér is dan een verplicht proces. Door bewoners en belanghebbenden vroegtijdig en op verschillende manieren te betrekken, hebben we samen een plan gemaakt dat breed wordt gedragen.

Schets van toekomtige van Cronenburgh Fase 4.

Voorbeeld van huidige en toekomstige beeld van Cronenburgh Fase 4.

Voorbeeld van huidige en toekomstige beeld van Cronenburgh Fase 4 .

Luchtfoto met schets van het toekomstige beeld van Cronenburgh Fase 4

Meer beeldmateriaal? Bekijk de projectwebsite.

Wilt u weten hoe participatie uw project kan versterken? Of bent u benieuwd hoe een projectwebsite kan bijdragen aan een transparant proces?

Neem contact met ons op. We denken graag met u mee.