Een beeldkwaliteitsplan (BKP) is meer dan een esthetisch document. Het is een strategisch instrument binnen de ruimtelijke ordening dat richting geeft aan de visuele en ruimtelijke kwaliteit van een gebied. Of het nu gaat om nieuwe bouwprojecten, herontwikkeling of de inrichting van de openbare ruimte: een goed BKP zorgt voor samenhang, behoudt de identiteit van een gebied en biedt houvast voor zowel gemeenten als ontwikkelende partijen.
In deze blog leggen we uit wat een beeldkwaliteitsplan precies is, waarom het belangrijk is en hoe u het effectief kunt inzetten.
Een beeldkwaliteitsplan definieert de visuele en ruimtelijke uitgangspunten voor een gebied of project. Denk aan richtlijnen voor:
Het belang van een BKP zit in de balans tussen behoud en ontwikkeling. Nieuwe gebouwen moeten niet uit de toon vallen, maar tegelijkertijd ruimte bieden voor innovatie. Een BKP bewaakt deze balans en zorgt ervoor dat projecten bijdragen aan de kwaliteit en identiteit van een gebied.
Verzamel informatie over de huidige bouwstijlen, structuren, materialen en landschappelijke kenmerken.
Wat is het beoogde karakter van het gebied? Gaat het om het versterken van een historisch straatbeeld of juist het faciliteren van moderne architectuur?
Vertaal de visie naar concrete richtlijnen, bijvoorbeeld voor bouwhoogtes, gevelopbouw, kleurgebruik en de inrichting van de openbare ruimte.
Een compleet beeldkwaliteitsplan bevat doorgaans de volgende onderdelen:
In historische gebieden is zorgvuldig omgaan met ruimtelijke kwaliteit extra belangrijk. Een BKP helpt bij het:
Een beeldkwaliteitsplan wordt vaak opgesteld door een team van deskundigen, waaronder stedenbouwkundigen, architecten en landschapsontwerpers. De regie ligt meestal bij de gemeente, die het plan ook formeel vaststelt of als toetsingskader gebruikt. Ontwikkelende partijen worden vaak vroegtijdig betrokken om draagvlak te creëren en de haalbaarheid van de richtlijnen te toetsen.
Een beeldkwaliteitsplan moet nauwkeurig worden afgestemd op andere ruimtelijke plannen, zoals omgevingsplan en inrichtingsplannen. Dit zorgt ervoor dat er geen tegenstrijdigheden zijn en dat alle plannen bijdragen aan een samenhangend en goed doordacht ruimtelijk beleid. Door een geïntegreerde aanpak te volgen, wordt de visuele kwaliteit van het gebied effectief beschermd en versterkt.
Kortom, een beeldkwaliteitsplan is een instrument in het beheer en de ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit van een gebied. Het zorgt ervoor dat nieuwe ontwikkelingen niet alleen functioneel zijn, maar ook esthetisch bijdragen aan de omgeving.
Een beeldkwaliteitsplan heeft geen directe juridische status zoals een omgevingsplan. Toch speelt het een belangrijke rol:
Kortom, een BKP is niet juridisch bindend, maar het heeft wel degelijk invloed op ruimtelijke besluitvorming.
Bij Kubiek begrijpen we dat een beeldkwaliteitsplan niet alleen om esthetiek draait, maar om de toekomst van een gebied. Wij ondersteunen u bij het opstellen van een BKP dat werkt: praktisch toepasbaar, afgestemd op de lokale context en gedragen door alle betrokken partijen.
Vragen over uw beeldkwaliteitsplan? Neem gerust contact met ons op. Wij helpen u graag verder.
Heeft u een vraag? Wij staan u vrijblijvend te woord.